Sześćdziesiąt lat minęło… Trzecia odsłona z dziejów tarnowskiej sceny poświęcona jest jej patronowi. Ludwik Solski jeden z największych polskich aktorów, reżyser, dyrektor teatru, a przy tym fenomen żywotności, mistrz recytacji, człowiek obdarzony niezawodnym zmysłem plastyki aktorskiej, skończyłby w styczniu 159 lat.
Dla tarnowskiego teatru rok 1954 jest szczególnym ze względu na dwa historyczne momenty – jeden rozpoczynający, drugi kończący ten okres. 1. stycznia teatr uzyskał osobowość prawną jako placówka zawodowa w formie Towarzystwa Dramatycznego, zaś 19 grudnia zmarł jego patron – Ludwik Solski.
Ludwik Solski właściwie nazywał się Ludwik Napoleon Karol Sosnowski. Początkowo posługiwał się również pseudonimem Mancewicz. Nazwisko Solski przejął od żony w 1883 roku, kiedy to w Galicji był poszukiwany przez żandarmerię, jako uchylający się od służby w wojsku austriackim.
Z Tarnowem związany był już w latach młodości, bowiem po przeprowadzce z Brzeska rozpoczął tutaj naukę w niższej szkole realnej, której jednak nie ukończył. Bowiem z powodu wybuchu epidemii cholery musiał wracać z powrotem do rodzinnego miasteczka. Ostatecznie jednak uczył się w Krakowie (praktyka handlowa, ślusarska i w sądzie), gdzie zaczął statystować w teatrze.
Swoją karierę aktorską rozpoczął w Teatrze Miejskim we Lwowie, później został dyrektorem Teatru Miejskiego w Krakowie. W Warszawie z kolei był reżyserem dramatu w Teatrach Rządowych. Grał również w krakowskim Teatrze im. Juliusza Słowackiego, warszawskim Teatrze Rozmaitości, czy w Teatrze Narodowym, gdzie również reżyserował.
Związki Solskiego z tarnowskim teatrem sięgają roku 1945, kiedy to powstał Miejski Domu Kultury, który 28 października działał już pod nazwą Teatr Miejski im. Ludwika Solskiego. Na używanie swojego nazwiska w nazwie tarnowskiego teatru Mistrz wyraził osobistą zgodę. Uwieńczeniem tego wydarzenia była inauguracja, podczas której Solski wystawił „Zemstę”, gdzie zresztą sam zagrał jedną z ról – Dyndalskiego.
Dzisiaj widocznym znakiem Solskiego jest jego popiersie umieszczone na granitowym cokole przed siedzibą tarnowskiego teatru. Rzeźbę tę wykonał Xawery Dunikowski – polski rzeźbiarz, malarz i pedagog, autor m.in. pomnika Żołnierza 1 Armii Wojska Polskiego w Warszawie. Monument ze swoją podobizną do Tarnowa przekazał sam Solski w styczniu 1954 roku. I tak do dzisiaj Solski czuwa nad tarnowskim teatrem, dumnie witając gości przed wejściem.
/Ilona Sarnecka, „Kulisy Solskiego” 9/ styczeń 2014/